G7 ölkələri yeni sənayenin tənzimlənməsi prinsipləri barədə razılığa gəliblər
Bazar ertəsi G7 ölkələri süni intellekt (AI) üçün “tənzimləyici təlimatlar” haqqında razılığa gələn birgə bəyanat yaydılar. G7 digər dövlətləri süni intellektin sürətli inkişafı ilə bağlı mümkün risklərə diqqət yetirməyə, həmçinin bu sənayeni tənzimləmək üçün yanaşma formalaşdırmağa çağırır. Aİ artıq AI-nin tənzimlənməsi probleminə Avropa Birliyinin özünün yanaşmasına uyğun olan G7 bəyanatını artıq alqışlayıb.
Oktyabrın 30-da Yaponiyanın Xirosima şəhərində keçirilən G7 sammitində G7 ölkələrinin süni intellekt sənayesinin tənzimlənməsinin əsas prinsiplərinə dair birgə bəyanatı (.pdf) dərc edilib. 11 bəyanat şirkətlər və ya təşkilatlar üçün təfərrüatlı təlimat vermir, əksinə, əsas problem və riskləri təsvir edir.
“Bu prinsiplər siyahısı yekun deyil və müasir süni intellekt sənayesindəki son inkişaflara cavab olaraq, OECD-nin süni intellekt üzrə mövcud prinsiplərinə əsaslanaraq əlavə oluna bilər və həm bu texnologiyaların bütün üstünlüklərindən faydalanmaq, həm də mümkün risklərin qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu prinsiplər süni intellekt sahəsində çalışan bütün tərəflərə şamil oluna bilər – istər qabaqcıl AI sistemlərinin dizaynı, inkişafı, təşviqi və ya praktiki tətbiqi olsun” – bəyanatda deyilir.
G7 bəyanatında birinci prinsip risklərin vaxtında qiymətləndirilməsi və yeni AI sistemlərinin sınaqdan keçirilməsinin zəruriliyidir – təkcə tərtibatçıların özləri tərəfindən deyil, həm də xüsusi işçi və/və ya ekspert qruplarının köməyi ilə. Bu prinsipin nəticəsi ondan ibarətdir ki, AI-nin inkişafı və tətbiqi ilə məşğul olan şirkətlər və təşkilatlar süni intellektin potensial risklərini qiymətləndirmək üçün müstəqil ekspertlərdən istifadə etməyə təşviq edilməlidir ki, bu da tərtibatçılara sınaq mərhələsində yaranan problemləri həll etmək üçün mexanizmlər yaratmağa kömək edəcək.
G7 həmçinin süni intellekt tərtibatçılarını yeni AI sistemləri üzərində işləyərkən mümkün qədər şəffaf olmağa çağıraraq, açıqlama prosesinin özünün mümkün qədər sadə və əlçatan olmasını vurğulayır.
Süni intellekt sənayesini tənzimləmək üçün digər rəhbər prinsip olan G7 “yeni AI sistemlərinin inkişafı və ya sınaqdan keçirilməsi zamanı baş verən hadisələr barədə ixtisaslaşmış təşkilatların, ekspert icmasının, dövlət qurumlarının və geniş ictimaiyyətin vaxtında və məsuliyyətli məlumatlandırılması ehtiyacını nəzərdən keçirir. ”
G7-yə görə tərtibatçıların məsuliyyəti həm də “təhlükəsizlik və nəzarət mexanizmlərini – AI sistemlərinin inkişafı və tətbiqi dövrü ərzində fiziki təhlükəsizlik, kibertəhlükəsizlik və daxili təhdidlərdən qorunma da daxil olmaqla” qurmaq olmalıdır. G7 ölkələri həmçinin hesab edir ki, müasir süni intellektin inkişafında prioritet sahələr müasir dünyanın ən mühüm problemləri, o cümlədən iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, səhiyyə/tibb, təhsil və s.
Digər mühüm rəhbər prinsip süni intellekt sahəsində əqli mülkiyyətin qorunub saxlanılması və mühafizəsi, məlumatların yüksək keyfiyyətli saxlanması və ötürülməsinin təmin edilməsi, bu inkişaflardan sui-istifadə hallarının qarşısının alınması üçün hüquqi və texnoloji tədbirlərin görülməsidir. “Biz bütün maraqlı tərəfləri, şirkətləri, təşkilatları, hökumətləri süni intellekt sahəsində öz tənzimləyici standartlarını hazırlayarkən bu prinsipləri nəzərə almağa təşviq edirik”- G7 ölkələri qeyd edib.
Bəyanatın dərcindən bir neçə saat sonra Avropa Komissiyası buna münasibət bildirib.Komissiya süni intellektin məsuliyyətli və təhlükəsiz inkişafı üçün prinsiplərin işlənib hazırlanmasını alqışlayıb və onların ruhunun Aİ-nin bu sahədəki baxışına uyğun olduğunu bildirib. Avropa Komissiyasının sədri Ursula von der Leyen qeyd edib ki, “Süni intellektin vətəndaşlar və iqtisadiyyat üçün potensial faydaları çox böyükdür. Bununla belə, AI imkanlarının sürətləndirilməsi də çətinliklər gətirir. Aİ qlobal prosesə töhfə verən süni intellektlə bağlı qaydaların hazırlanmasında artıq ön sıralardadır. Biz AB-nin məsul AI inkişafı ilə bağlı mövqeyini əks etdirən G7 Beynəlxalq AI Təlimatlarını alqışlamaqdan məmnunuq”.
