Texnoloji baxımdan inkişaf etmiş ölkələrə səfər edənlərin bir çoxunun satın aldığı məhsullar arasında texniki avadanlıqlar, xüsusən də, mobil telefonlar üstünlük təşkil edir. Büdcəyə uyğun gələn telefonların bəzən orjinal, keyfiyyətli və standartlara müvafiq olması da narahatlıq doğurur. Amma bunun da çarəsi var. Belə ki, digər ölkələrdən respublikamıza idxal olunan mobil cihazların qeydiyyatı elektron qaydada asan və rahat şəkildə aparılır. Bu elektron xidmətdən istifadə üçün “Elektron hökumət” portalına müraciət edə bilərsiniz. Bunun üçün portalda qeydiyyatdan keçməyə də ehtiyac yoxdur. Xidmətdən yararlanmaq istəyən hər bir vətəndaş Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi tərəfindən “Elektron hökumət” portalında (www.e-gov.az) təqdim edilən e-xidmətləri arasından “Mobil cihazların qeydiyyatdan keçirilməsi” xidmətini seçməlidir. Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, “Mobil cihazların qeydiyyatdan keçirilməsi” Nazirliyin yanvar ayında ən çox istifadə edilən elektron xidməti olub. Sözügedən xidmətə “Elektron hökumət” portalı üzərindən bir ayda 48745 dəfə müraciət edilib.Mobil cihazların qeydiyyatdan keçirilməsini aparan zaman sistem vətəndaşın şəxsiyyət vəsiqəsinin seriya nömrəsini, FİN (fərdi identifikasiya nömrəsi) kodu, təhlükəsizlik kodu və qeydiyyatdan keçirilməsi tələb olunan mobil cihazın IMEI kodunu tələb edir. Lakin portalda qeydiyyatlı olaraq xidmətdən istifadə zamanı sistem vətəndaşın şəxsiyyət vəsiqəsinin FİN kodunu avtomatik olaraq təyin edir.
Qeyd edək ki, FİN kod dedikdə şəxsiyyət vəsiqəsinin sağ aşağı küncündəki, axırdan birinci rəqəmi çıxmaqla, sonrakı 7 rəqəm və hərfdən ibarət kod nəzərdə tutulur.
Bundan sonra “Məlumatları yoxla” düyməsini seçmək lazım gəlir.
Daha sonra istifadəçi mobil telefon nömrəsini ərizəyə daxil edir. Ərizədə göstərilən xidmətin istifadəsi üçün ödəniləcək məbləği vətəndaş onlayn şəkildə həyata keçirmək üçün kartın növünü qeyd edərək “Təsdiqlə və ödəniş et” düyməsini seçməlidir. Qeyd edək ki, şəxsi istifadə məqsədi ilə ölkəyə gətirilən mobil cihazların hər bir IMEI nömrəsinin qeydiyyatı 5 manata başa gəlir.
Növbəti mərhələdə ödənişin həyata keçirilməsi üçün onlayn ödəmə sisteminin səhifəsi açılır. İstifadəçi onlayn ödəniş edəcəyi kartın nömrəsini, bitmə tarixini və CVV kodu daxil edərək ödəməni həyata keçirmiş olacaq.
Ödəniş uğurla həyata keçirildikdən sonra formalaşan elektron ərizə portal tərəfindən avtomatik olaraq Mobil Cihazların Qeydiyyatı Sisteminə (MCQS) göndərilir və sistem tərəfindən ödəniş qəbzi yaradılır. Qəbzdə bildirişin kodu, mobil cihazın qeydiyyatını aparan vətəndaş haqqında ümumi məlumat, ödəmə növu, mobil cihazın IMEI kodu, ödənilən məbləğ və tarix barədə məlumatlar əksini tapır.
Bu mərhələlərdən sonra 24 saat ərzində mobil cihaz MCQS tərəfindən qeydiyyata alınır.
Qeyd edək ki, satış və digər sahibkarlıq fəaliyyəti məqsədi ilə toplu halında ölkəyə gətirilən mobil cihazların IMEI nömrəsinin qeydiyyatı fərqli formada aparılır. Belə ki, sahibkara gömrük orqanından sənəd verilir, sahibkar RYTN-in Məlumat Hesablama Mərkəzinə müraciət edərək mobil cihazları qeydiyyatdan keçirir. Yəni, ölkədə satışda olan mobil cihazlar artıq qeydiyyatdan keçirilmiş olmalmıdır.
Məlumat üçün bildirək ki, IMEI kodu telefonunuzun ekranında *#06# kombinasiyasını yığmaqla əldə edə bilərsiniz. Mobil cihazın qeydiyyatda olub-olmadığını isə mobil telefondan 15 rəqəmli IMEI nömrəsini yazaraq 1677-yə SMS göndərməklə, “www.imei.az” saytı vasitəsi ilə və ya “1677” çağrı mərkəzinə zəng etməklə də müəyyən etmək olar.