Günəş panelləri təhlükəli tullantıya çevrilə bilər

Günəş panelləri təhlükəli tullantıya çevrilə bilər

Günəş enerjisi ən ekoloji cəhətdən təmiz növlərdən biri hesab olunur. Bununla belə, ekoloji baxımdan bunun mənfi nəticələri də var-istifadə müddətini başa vurmuş günəş panellərini təkrar emal etmək çətin və bahalıdır.Nəticədə, ekspertlərin fikrincə, 2050-ci ilə qədər dünyada 78 milyon tona qədər istifadəyə yararsız günəş panelləri toplana bilər.
Kaliforniya kütləvi günəş enerjisinin qabaqcıl istehsalçılarından biridir. 20 ildən artıqdır ki, burada istehsal inkişaf edir.2006-cı ildən bəri dövlət ev sahiblərini damlarında günəş panelləri quraşdırmağa və istehsal etdikləri enerjidən daha çox istifadə etməyə təşviq edən proqram həyata keçirir. Bu sahəyə subsidiyalar üçün artıq 3,3 milyard dollar ayrılıb.Nəticədə, Kaliforniyada şəxsi evlərdə təxminən 1,3 milyon günəş paneli quraşdırılıb və ştatda bütün elektrik enerjisinin 17%-dən çoxu günəş enerjisindən əldə edilir.
Belə panellər orta hesabla 25-30 il istifadə üçün nəzərdə tutulmuşdur. Onların bir çoxunun istifadə müddəti başa çatıb. Eyni problem başqa ölkələrdə də mövcuddur və ya tezliklə ortaya çıxacaq. Beynəlxalq Bərpa Olunan Enerji Agentliyinin proqnozlarına görə, 2030-cu illərin əvvəllərində böyük həcmdə işlənmiş batareyalar toplanacaq. 2050-ci ilə qədər onların həcmi, 78 milyon tona çatacaq. Belə tullantıların miqdarına görə liderlər Çin (20 milyon ton), ABŞ (10 milyon ton), Yaponiya və Hindistan (hər biri 7,5 milyon ton) olacaq.
Günəş panelləri elektron tullantıların kiçik bir hissəsini təşkil etsə də, onlarla bağlı bir neçə əlavə problem var. Birincisi, lazımi qaydada təkrar emal edilmədikdə, günəş panelləri ətraf mühiti qurğuşun, selen və kadmium kimi zəhərli ağır metallarla çirkləndirmək ehtimalı bir çox digər cihazlarla müqayisədə daha yüksəkdir. İkincisi, onların işlənməsi əksər digər cihazlardan daha çətin və daha bahalıdır.
Panellərin sahibləri çoxu onların ziyanından xəbərsiz olaraq istifadədən sonra bir tərəfə atır və düzgün şəkildə utilizasiya barədə düşünmürlər. Recycle PV Solar akkumulyatorlarının təkrar emalı şirkətinin baş direktoru Sam Vanderhoofun sözlərinə görə, hər 10 paneldən yalnız biri lazımi qaydada təkrar emal olunur, bir çoxu isə adi zibilliklərə atılır.
Günəş batareyalarının əksəriyyəti 80% təkrar emal edilə bilər, lakin onları fərdi komponentlərə bölmək çox çətindir.
Təkrar emal üçün xüsusi avadanlıq və ixtisaslı işçilər tələb olunur.Beləliklə vaxtında tədbirlər görülməsə dünya əhalisinin yeni bir sınaqlar gözləyir.