Avropa İttifaqının qanunvericiləri 2035-ci ildən etibarən bölgədə yeni yanacaq mühərrikli avtomobillərin satışını effektiv şəkildə qadağan edən qanunu təsdiqləyiblər. Bundan sonra blokun ərazisində yalnız istismar zamanı zərərli tullantılar əmələ gətirməyən avtomobillər satılacaq.
Bu məsələ ilə bağlı razılaşmalar hələ ötən ilin oktyabrında Aİ-yə üzv ölkələrin nümayəndələri arasında əldə olunub. İndi Avropa Parlamenti Aİ-də satılan yeni avtomobil və mikroavtobusların 2030-cu ilə qədər karbon emissiyalarını əhəmiyyətli dərəcədə azaltmasını və 2035-ci ilə qədər sıfır emissiyaya malik olmasını tələb edən qanunvericiliyi təsdiqləyib. Bu, sənaye qruplarının fikrincə, ənənəvi benzin və dizel daxili yanma mühərriklərindən istifadə edən yeni avtomobillərin satışının dayandırılmasına səbəb olmalı və elektrik avtomobillərinə keçidi sürətləndirməlidir.
Keçən il əldə edilmiş və indi təsdiqlənmiş razılaşmaların şərtlərinə görə, 2030-cu ildən sonra yeni minik avtomobilləri 2021-ci illə müqayisədə 55%, mikroavtobuslar isə 50% daha az zərərli maddələr buraxmalıdır. 2035-ci ildən sonra bölgədə yalnız karbonsuz yanacaqla işləyən avtomobillərin satışına icazə veriləcək. Yəni, nəzəri olaraq daxili yanma mühərrikləri olan yeni avtomobilləri satmaq mümkün olacaq, lakin onlar ənənəvi yanacaqdan yox, yalnız zərərli emissiyaları olmayan variantlardan istifadə etməlidirlər.
Sənaye ekspertləri hesab edirlər ki, yeni qanun ənənəvi daxiliyanma mühərrikli yeni avtomobillərin satışının mərhələli şəkildə dayandırılmasına gətirib çıxaracaq, eləcə də elektromobillərə keçidi sürətləndirəcək. “Vətəndaşlarımızı və sənayemizi keçmişə bağlamaq ağılsız addımdır. Biz tənzimləmənin aydınlığını təmin etməliyik”, — Aİ rəsmilərindən biri şərh edib.
Kanada, Böyük Britaniya və Norveç də daxil olmaqla, bir neçə başqa ölkə artıq oxşar qanun layihələrini qəbul edib və ya yeni yanacaq mühərrikli avtomobillərin satışını qadağan etmək üçün son tarixlər elan edib. Məsələn, Norveçdə qadağa 2025-ci ildən qüvvəyə minəcək. Avtomobil sənayesi rəsmiləri 2030-cu ilə qədər yeni benzin və dizel avtomobillərinin satışına qadağa qoyulması üçün qlobal təkanların sürətlənəcəyini gözləyirlər.
ABŞ hökuməti adi yanacaqla işləyən ICE avtomobillərinin satışını qadağan etmək üçün hələ bir tarix təyin etməyib, lakin daha təmiz avtomobillərə keçiddə ənənəvi olaraq lider olan Kaliforniya ştatı keçən il yeni benzin və dizelin satışını qadağan edən qaydaları qəbul edib. 2035-ci ildən sonrakı nəqliyyat vasitələri. Analitiklərin fikrincə, bu addım adətən Kaliforniyanın rəhbərliyini izləyən digər ştatları da qadağalara sövq edə bilər.
Ayrı-ayrılıqda, çərşənbə axşamı Avropa Komissiyası yük maşınları kimi ağır nəqliyyat vasitələrinin emissiyalarını azaltmaq üçün yeni, daha az sərt hədəflər təklif etdi. Təklifdə deyilir ki, yeni uzun məsafəli yük maşınları və avtobusların əksəriyyətinin emissiyaları yaxın illərdə azalmalı və 2019-cu il səviyyələri ilə müqayisədə 2040-cı ilə qədər 90% azalmalıdır. Ağır nəqliyyat vasitələrinin tullantılarını azaltmaq üçün təklif olunan hədəflərin qanuna çevrilməsi üçün Aİ27 üzv dövlətlərinin və Avropa Parlamentinin təsdiqi lazımdır. Avropa Avtomobil İstehsalçıları Assosiasiyası bildirib ki, sənaye sıfır emissiyalı minik avtomobilləri təqdim etməyə hazırdır, lakin yük maşınları və avtobuslar üçün təklif olunan hədəflərə çatmaq çətin olacaq.
