Çin Elm və Texnologiya Universitetinin tədqiqatçıları insanın adi gözlə əlçatmaz olan infraqırmızı diapazonda görməsini təmin edən kontakt linzaların yaradıldığını elan ediblər. Gecə görmə cihazlarından fərqli olaraq, kontakt linzalar enerji mənbəyi tələb etmir və onların şəffaflığı onlara həm infraqırmızı işığı, həm də bütün normal görünən spektri eyni vaxtda qavramağa imkan verir. Bu sıçrayış insanın görmə diapazonunu genişləndirə və rəng korluğu olan insanlara kömək edə bilər.
İnsanların görə biləcəyi işığın dalğa uzunluqları bütün elektromaqnit spektrinin yüzdə birindən azını təşkil edir. Alimlər tərəfindən hazırlanmış kontakt linzalar insan görmə qabiliyyətini təbii, lakin çox dar diapazondan kənara çıxara bilər. Tədqiqatçılardan birinin fikrincə, “infraqırmızı işıq kimi mövcud olan günəş radiasiyasının enerjisinin yarısından çoxu insanlar üçün görünməz olaraq qalır”.
İnsanlara görünən rənglərin göy qurşağı 400 ilə 700 nanometr arasında dalğa uzunluqlarını əhatə edir. Ancaq bir çox digər heyvanlar dünyanı fərqli qəbul edirlər. Quşlar, arılar, marallar və siçanlar ultrabənövşəyi işığı görə bilirlər, bu işığın dalğa uzunluğu insanların qəbul edə bilməyəcəyi qədər qısadır. Bəzi ilanların və yarasaların uzaq infraqırmızı və ya termal şüaları aşkar edən orqanları var ki, bu da onlara ov ovlamağa kömək edir.
İnsanın görmə diapazonunu genişləndirmək üçün elm adamları sözdə «yuxarıya çevrilən nanohissəciklər» hazırladılar. Onlar infraqırmızı şüaları götürür və onu görünən işığa çevirirlər. Tədqiqat zamanı hissəciklər dalğa uzunluğu 0,9-1,7 mikron olan yaxın infraqırmızı dalğaları uddu və onu görünən qırmızı, yaşıl və ya mavi işığa çevirdi.
Siçanlar üzərində aparılan ilk təcrübələrdə tədqiqatçılar birbaşa heyvanların tor qişasının altına çevrilmə nanohissəciklərini yeritdilər, lakin bunun “insanlar tərəfindən asanlıqla qəbul edilə bilməyəcəyini” etiraf edərək, daha az invaziv bir texnika inkişaf etdirdilər.
Alimlər hazırladıqları nanohissəcikləri ehtiva edən yumşaq kontakt linzalar yaradıblar. Onları taxarkən, subyekt infraqırmızı LED-in yanıb-sönməsini görə bildi və işıq mənbəyinin yerini dəqiq təyin etdi. Maraqlıdır ki, gözlər bağlı olduqda, infraqırmızı diapazonun qavranılması yaxşılaşdırıldı, çünki göz qapaqları görünən işığı infraqırmızıdan daha çox bloklayır.
İndiyə qədər alimlərin yaratdığı linzalar 3-15 mikron dalğa uzunluğu ilə uzaq infraqırmızı diapazonda təbii aşağı infraqırmızı işığı qəbul etmək üçün kifayət qədər həssas deyil, yəni termal görmə təmin etmir. Lakin tədqiqatçılar ümid edirlər ki, yaxın gələcəkdə material alimləri daha yüksək effektivliyə malik nanohissəcikləri inkişaf etdirə biləcəklər ki, bu da kontakt linzaları tam hüquqlu termal görüntü cihazına çevirməyə imkan verəcək.
Yeni texnologiya spektrin xəstə üçün əlçatmaz olan hissəsini görünən işığa çevirməklə rəng korluğundan əziyyət çəkən insanlara kömək etmək üçün artıq istifadə oluna bilər. İnfraqırmızı LED-dən istifadə edərək Morze əlifbası ilə ötürülən mesajlar yalnız yuxarıya çevrilən nanohissəcikləri olan kontakt linzaların istifadəçilərinə görünəcək.
