Yaponiyada uzun məsafəli elektrik ötürücü sistemlərinin çöl sınaqlarına başlanılıb. Layihənin məqsədi günəş enerjisinin orbitdə toplanması və Yerə ötürülməsi texnologiyalarını hazırlamaqdır. 36.000 km yüksəklikdə yerləşən günəş panelləri gecə-gündüz işləyə biləcək və yer səthində olduğundan 10 dəfə daha səmərəli enerji istehsal edəcək. Bu, bəşəriyyətin təmiz enerji arzusudur və bu gün ona doğru ilk addım atılıb.
Yerin orbitində Günəşdən enerji əldə etmək ideyası ötən əsrin 60-cı illərində yaranıb. Onun danılmaz üstünlükləri var, lakin hələ də o qədər mənfi cəhətləri var ki, enerjinin kosmosdan Yerə ötürülməsini həyata keçirmək çox, çox çətindir. Birincisi, lazımi texnologiya yoxdur. İkincisi, çox bahalı olacaq. Bununla belə, həmişə texnologiya ilə başlamaq lazımdır.
Yaponiya kosmosdan enerji ötürülməsi ilə bağlı təcrübələrə başlayan ilk ölkə deyildi. ABŞ alimləri bu yolda ən çox irəliləyiblər. Keçən il və bu il 2023-cü ilin əvvəlində kosmosa göndərilən Caltech eksperimental qurğusu yaxşı nəticə göstərdi. Çin də bu sahədə təcrübə aparır. Hazırda dirijabllarda ötürücülərin yerləşdirilməsi planları ilə hündürmərtəbəli binalarda iş aparıldığı məlumdur.
Yaponiyada Japan Space Systems (JSS) enerjinin uzaqdan ötürülməsi sistemini sınaqdan keçirməyə başladı. İşlər Yaponiyanın İqtisadiyyat, Ticarət və Sənaye Nazirliyinin sifarişi ilə həyata keçiriləcək. Bu məqsədlə 600 m2 sahədə yerdə 13 qəbuledicidən ibarət şəbəkə yerləşdirilib və ötürücülər təyyarələrin qanadları altında asılacaq. Həmçinin, qanadlarda quraşdırılan günəş panelləri enerji toplayacaq və onu 5-7 km yüksəklikdən mikrodalğalı radiasiya şəklində yerə ötürəcək. Texnologiyanın inkişafı növbəti mərhələdə kosmosdan enerji ötürməyə başlamağa imkan verəcək ki, bunun üçün gələn il 150 kq-lıq peyk orbitə göndəriləcək.
Hər şey yaxşı getsə belə, mütəxəssislər bu cür həllərin miqyasını genişləndirməyin çətinliyindən danışırlar. Məsələn, kosmosdan təxminən 1 GVt enerji ötürmək üçün 2 km2 sahəsi olan panellər sahəsi tələb olunur. Bütün bunların çəkisi 10 min ton olacaq və hazırkı qiymətlərlə ən azı 6,7 milyard dollara başa gələcək. Bu planların həyata keçirilməsinə yaxınlaşmaq üçün ən azı daha dörddə bir əsr vaxt lazımdır.
