Erlangen-Nürnberq Universitetinin alimləri suyu müxtəlif çirkləndiricilərdən, o cümlədən neft, mikroplastik və alaq otlarına qarşı mübarizədə istifadə olunan herbisid olan qlifosatdan effektiv şəkildə təmizləyə bilən xüsusi dəmir oksidi (pas) nanohissəcikləri hazırlayıblar. “Ağıllı pas”ın özəlliyi ondan ibarətdir ki, çirklənmə ilə yanaşı onu maqnitlərlə asanlıqla çıxarmaq olar.
Bunun üçün tərtibatçılar nanometr kürələrini fosfon turşusu molekulları ilə örtüb, sonra müxtəlif çirkləndiriciləri adsorbsiya etmək üçün nanohissəciklərin səthinin xüsusiyyətlərini tənzimləyiblər. Məsələn, mütəxəssislər təhlükəli estrogen hormonunun mikrohissəciklərini tutmaq üçün təmizləyici qurğu qururlar. Estrogen molekulları həcmli steroid gövdəsinə və bir qədər mənfi yüklü hissələrə malikdir, buna görə də tədqiqatçılar dəmir oksidi nanohissəciklərini iki birləşmə dəsti ilə örtüblər: uzun molekullar və müsbət yüklü molekullar. Bir-birinə bağlanaraq, hormonu tutan və saxlayan nanohissəciklərin səthində “ciblər” əmələ gətirdilər.
«Ağıllı pas»ın ilk versiyaları Aralıq dənizindən toplanan sudan xam nefti və tədqiqat universitetinin yaxınlığında toplanan şirin sudan qlifosatı tutdu. Bundan əlavə, komanda nümayiş etdirdi ki, onların ixtirası laboratoriya nümunələrinə və çay suyu nümunələrinə əlavə edilən nano və mikroplastikləri çıxara bilir.
Prosedurdan sonra «ağıllı pas» maqnitdən istifadə edərək asanlıqla kirdən təmizlənir. Alimlərin fikrincə, bu metodun istifadəsi ucuzdur və toksik deyildir və «ağıllı pas» özü təmizləndikdən sonra təkrar emal edilə bilər.
